โรคตายพราย หรือโรคเหี่ยว หรือโรคปานามา caused by the fungus Fusarium oxysporum f.sp. cubense เป็นโรคพืชที่ร้ายแรงที่สุดโรคหนึ่งในกล้วย พบได้ทุกระยะการเจริญเติบโต ส่งผลเสียหายร้ายแรงต่อผลผลิต และอาจทำให้สูญเสียต้นกล้วยทั้งสวน

ลักษณะอาการของโรคตายพราย:

  • ใบกล้วยด้านนอกหรือใบแก่จะเหี่ยวเหลือง
  • ใบจะเหลืองจากขอบใบและลุกลามเข้ากลางใบ
  • ก้านใบหักพับตรงรอยต่อกับลำต้นเทียม
  • ใบจะทยอยหักพับตั้งแต่ใบที่อยู่รอบนอกเข้าสู่ใบด้านใน
  • ระยะแรกใบยอดยังเขียวตั้งตรง จากนั้นเปลี่ยนเป็นสีเหลือง
  • เมื่อตัดลำต้นเทียมตามขวางหรือตามยาว จะพบเนื้อเยื่อภายในลำต้นเทียมเน่าเป็นสีน้ำตาลตามทางยาวของลำต้นเทียม
  • เนื้อเยื่อในเหง้าเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล
  • ต้นกล้วยชะงักการเจริญเติบโตและตายในที่สุด

สาเหตุของโรคตายพราย:

  • เกิดจากเชื้อรา Fusarium oxysporum f.sp. cubense เข้าทำลายราก
  • เชื้อราจะเข้าสู่ท่อน้ำและท่ออาหารของต้นกล้วย
  • ทำให้เกิดอุดตัน ส่งผลต่อการลำเลียงน้ำและอาหาร
  • ต้นกล้วยจึงขาดน้ำ เหี่ยวเฉา และใบเปลี่ยนเป็นสีเหลือง
  • เชื้อราสามารถอาศัยอยู่ในดินได้นานหลายปี
  • โรคนี้สามารถระบาดไปทางดิน น้ำ และเครื่องมือการเกษตรที่ปนเปื้อน

วิธีการป้องกันโรคตายพราย:

  • ปลูกกล้วยพันธุ์ต้านทานโรค
  • หมุนเวียนการปลูก
  • รักษาความสะอาดแปลงปลูก
  • กำจัดวัชพืช
  • ใส่ปุ๋ยอินทรีย์
  • หลีกเลี่ยงการรดน้ำมากเกินไป
  • ทำความสะอาดเครื่องมือการเกษตรหลังการใช้งาน
  • เมื่อพบต้นกล้วยที่เป็นโรค ให้ขุดล้อมต้นและนำไปเผาทิ้ง
  • ราดดินด้วยปูนขาว