ประวัติความเป็นมา
ประวัติและความเป็นมา
ความเป็นมาของคำว่า “ด่านมะขามเตี้ย” จากคำบอกเล่าของชาวบ้านที่อาศัยอยู่ในพื้นที่อำเภอว่า มีการตั้งหมู่บ้านมานานกว่า 200 ปี สมัยก่อนเป็นด่านตรวจคนเข้าออกตามแนวชายแดนของเมืองกาญจนบุรี ในยามปกติราษฎรจะใช้เป็นเส้นทางเพื่อการค้าขาย
สินค้าและของป่านานาชนิด
เมื่อครั้งที่พม่ายกทัพมาตีไทย ในศึกสงครามเก้าทัพซึ่งตรงกับรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ในครั้งนั้น “ขุนด่าน” พร้อมด้วยทหารไทยที่ประจำด่านได้ต่อสู้ประจัญบานกับทหารพม่าอย่างไม่ เกรงกลัวกำลังข้าศึกที่มีมากกว่าจนตัวตายกลางสนามรบ ณ บริเวณด่านแห่งนี้ ด้วยความกล้าหาญและเสียสละชีพเพื่อบ้านเมือง ประชาชนที่เคารพนับถือจึงร่วมมือกันสร้าง “ศาลเจ้าพ่อขุนด่าน” ขึ้น เพื่อเป็นที่เคารพสักการะและระลึกถึงคุณงามความดีของท่านสืบมาพร้อมกับได้จัดให้มีงานสักการะดวงวิญญาณของท่าน ในระหว่างวันที่ 20 – 21 เมษายน ของทุกปี บางกระแสเล่าลือว่า เดิมบริเวณที่แห่งนี้มีต้นมะขามอยู่ต้นหนึ่งซึ่งเตี้ยมากขึ้นอยู่ริมหนองน้ำใหญ่ เมื่อราษฎร
ไปตั้งบ้านเรือนอยู่เป็นจำนวนมาก จึงได้เรียกชื่อหมู่บ้านว่า “บ้านหนองมะขามเตี้ย” โดยพื้นที่แถบนี้มีช่องทางเดินติดต่อชายแดนพม่า มีผู้คนเดินทางเข้าออกเป็นจำนวนมาก ต่อมาทางราชการได้จัดตั้งโรงพักขึ้นหลังหนึ่งมีเจ้าหน้าที่คอยตรวจจับผู้กระทำความผิดหรือเรียกอีก
อย่างหนึ่งว่าเป็นด่านคอยตรวจตราผู้คนที่ผ่านสัญจรไปมาซึ่งต่อมาได้เรียกเปลี่ยนจาก“บ้านหนองมะขามเตี้ย” มาเรียกเป็น “บ้านด่านมะขามเตี้ย” จนถึงปัจจุบัน
การก่อสร้างและสถานที่ตั้ง เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2533 กระทรวงมหาดไทย
ได้มีประกาศแบ่งพื้นที่บางส่วนของอำเภอเมืองกาญจนบุรี จำนวน 3 ตำบล ได้แก่
ตำบลด่านมะขามเตี้ย ตำบลกลอนโดและตำบลจรเข้เผือก จัดตั้งเป็นกิ่งอำเภอด่านมะขามเตี้ย
โดยตั้งอยู่บริเวณหมู่ที่ 1 ตำบลด่านมะขามเตี้ยอำเภอเมืองกาญจนบุรี ต่อมากระทรวงมหาดไทย ได้มีประกาศยกฐานะกิ่งอำเภอด่านมะขามเตี้ยขึ้นเป็น “อำเภอด่านมะขามเตี้ย” เมื่อวันที่ 7 กันยายน 2538 อำเภอด่านมะขามเตี้ยมีที่ตั้งของอาคารที่ว่าการอำเภอและส่วนราชการอื่นๆ ซึ่งเป็นศูนย์ราชการอำเภอ อยู่บนที่ดินสาธารณประโยชน์ของทางราชการ เนื้อที่ 317 ไร่ 3 งาน บางส่วนได้ออกหนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง (ฉบับที่ 28885 ) และบางส่วนอยู่ระหว่างการออกหนังสือสำคัญ สำหรับที่หลวงห่างจากทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3209 สายกาญจนบุรี – บ้านหนองตากยา ระยะทาง 300 เมตร และห่างจากจังหวัดกาญจนบุรีถึงอำเภอด่านมะขามเตี้ย 28 กิโลเมตร
การก่อสร้างและสถานที่ตั้งสำนักงานเกษตรอำเภอด่านมะขามเตี้ย
สำนักงานเกษตรอำเภอด่านมะขามเตี้ย ได้ก่อสร้างมาตั้งแต่ ปี 2538 เนื้อที่ 2 ไร่ 3 งาน 1.15 ตารางวา บนเนื้อที่สาธารณประโยชน์ของทางราชการ ตั้งอยู่ที่ 410 หมู่ที่ 1 ตำบลด่านมะขามเตี้ย อำเภอด่านมะขามเตี้ย จังหวัดกาญจนบุรี